Svar við yfirlýsingu lífeyrissjóðs verslunarmanna.

Vegna viðtals í Silfrinu í dag vill undirritaður koma eftirfarandi ábendingum á framfæri:

Vegna yfirlýsingar Lífeyrissjóðs Verslunarmanna Vill Ragnar koma eftirfarandi á framfæri:

Í Silfri Egils, sunnudaginn 8. mars 2008, kaus viðmælandi Egils að blanda fjölskyldum forystumanna Lífeyrissjóðs verzlunarmanna á miður smekklegan hátt inn í málflutning sinn gegn stjórnendum og starfsemi lífeyrissjóðsins. Jafnframt voru settar fram margar fullyrðingar sem eru efnislega rangar og til þess fallnar að draga upp ranga mynd af því sem um var rætt.

Hvaða "margar"  fullyrðingar voru rangar ? Að það þurfi 133 einstaklinga á lágmarkslaunum sem ekkert gera annað en að borga forstjóralaunin. Og aðra 16 sem gera ekkert annað en að greiða undir glæsibifreið forstjórans og rekstur á honum?

Voru það fullyrðingar um rekstrarkostnað sem er tekin beint úr ársreikningum eða fullyrðingar um virði verðbréfa séreignasjóða sem er tekin úr þeirra eigin yfirlýsingum um virði þeirra?

Þegar ég minnist á að sjóðurinn væri rekin eins og fjölskyldufyrirtæki er ég að benda á að kona hans og börn gegna mikilvægum störfum eins og stjórnunarstörfum hjá fyrirtækjum sem sjóðurinn átti hvað mest undir í og er fullkomlega eðlileg spurning sem og tengingar aðalstjórnenda VR í sama fyrirtæki.

ÓTRÚLEG TILVILJUN! Kjáni ég að vera velta þessu fyrir mér og leyfa mér að halda að vildarsamningar hafi verið hjá flestum lykilstarfsmönnum bankans, nema hópnum sem ég nefni, og ábyrgðir voru felldar niður, af Gunnari Páli og stjórn bankans.

Því er alfarið vísað á bug að fjölskyldutengsl hafi haft áhrif á fjárfestingar sjóðsins t.d. í Kaupþingi en eiginkona undirritaðs hóf störf í Búnaðarbanka Íslands árið 1997, þ.e.a.s. þegar bankinn var enn í eigu ríkisins og eiginkona Gunnars Páls, stjórnarformanns lífeyrissjóðsins, var ráðin til almennra starfa í Kaupþingi áður en hann tók sæti í stjórn bankans. Að starf sonar undirritaðs sem sérfræðings í fyrirtækjaráðgjöf Kaupþings hafi áhrif á ákvarðanatökur starfsmanna á eignarstýringarsviði lífeyrissjóðsins varðandi einstakar fjárfestingar er fullkomlega fráleitt og á ekki við nokkur rök að styðjast.

Ekki er spurningu minni um vildarsamninga svarað hér frekar en fyrri daginn, var ég að spyrja að því hvort störf sonar hans sem sérfræðings í fyrirtækjaráðgjöf Kaupþings hafi haft áhrif á ákvarðanatökur starfsmanna á eignarstýringarsviði lífeyrissjóðsins?? Er ekki alveg með á nótunum þarna enda þetta svar fullkomlega fráleitt og á ekki við nokkur rök að styðjast.

Þar sem verið er að gera eignarhlut Lífeyrissjóðs verzlunarmanna í Kaupþingi tortryggilegan vegna fyrrgreindra "meintra" tengsla ber að árétta að hann var svipaður eða minni en annarra stórra lífeyrissjóða. Þannig átti Lífeyrissjóður verzlunarmanna 2,64% í Kaupþingi samkvæmt hlutaskrá 9. október 2008 en Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins 3,38% og Gildi lífeyrissjóður 2,70% á sama tíma.

Þann 2. september 2008 átti Lífeyrissjóður Verslunarmanna 3,2% í Kaupþingi, bendi á viðskipti með Kaupþingsbréf frá september byrjum fram að hruni sem eru meira en lítið áhugaverð, bréfaeign í Exista voru í árslok 2007 1,8% en var komin í 3,99% rétt fyrir hrunið. Eign LV í Bakkavör fór úr 5,6% í 6,43% yfir sama tímabil.

Ég bendi þeim sem hafa áhuga á að kynna sér hreyfingar á bréfaeign sjóðsins að fá upplýsingar frá Kauphöll Íslands sem kallast tuttugu stærstu sem eru opinber gögn um tuttugu stærstu eigendur tuttugu stærstu fyrirtækja innan kauphallarinnar. Lífeyrissjóður Verslunarmanna var því langstærsti eigandi Kaupþings miðað við aðra lífeyrissjóði í gegnum krosseignatengsl tengdra félaga.

Lífeyrissjóðirnir lúta sem aðrar fjármálastofnanir eftirliti Fjármálaeftirlitsins. Ársreikningar lífeyrissjóðanna eru gerðir upp samkvæmt reglum og fyrirmælum FME. Hrun viðskiptabankanna í október 2008 og óvissa í íslensku efnahagsumhverfi í kjölfarið hefur haft í för með sér niðurfærslu á skuldabréfaeigninni og afskriftir á stórum hluta innlendrar hlutabréfaeignar sjóðsins. Fullyrðingar í viðtalinu um að slíkt hafi ekki verið framkvæmt í ársuppgjöri LV eru því rangar. Eftir sem áður er meginhluti eigna lífeyrissjóðsins í traustum verðbréfum sem munu halda verðgildi sínu og bera góða ávöxtun til framtíðar. Eins og áður hefur komið fram í opinberum upplýsingum frá lífeyrissjóðnum átti sjóðurinn ekki óveðtryggð skuldabréf/víxla nokkurra fyrirtækja sem verið hafa í fréttum að undanförnu t.d. Stoða, Landic Property, Nýsis, Milestone, Baugs, Teymis, 365, Kögunar, Mosaic Fashions og Atorku. Skuldabréf eftirtaldra útgefenda, í eigu sjóðsins, voru til varúðar færð niður að hluta og/eða öllu leyti; Exista, Fl Group, Samson og Eimskip. Ekki var talin ástæða til að færa varúðarafskriftir vegna skuldabréfa eftirtalinna útgefenda; Skipti (Síminn), Tryggingamiðstöðin, Landsvirkjun, RARIK, Alfesca, Bakkvör, Orkuveita Reykjavíkur og HB Grandi.

Hver er skipting skuldabréfaeignar sjóðsins á milli fyrirtækja?

Ég sendi þeim þessa spurningu ásamt fyrirspurn um gjaldeyrisskiptasamninga sjóðsins. Þeir neituðu að gefa mér þessar upplýsingar og vísuðu í lög um upplýsingaskyldu. Meðan þessar upplýsingar liggja ekki fyrir, skiptir engu máli hvaða fyrirtæki Þorgeir gefur upp, heldur upphæðirnar sem eru í gangi. Áttu þeir skuldabréf í Exista fyrir 5 milljarða og í Landsvirkjun fyrir milljón ??  Bendi á að VR gaf mér upp allar upplýsingar um verðbréfaeignir og gjaldeyrisskiptasamninga VR en ekki Lífeyrissjóðurinn ???

Vegna sterkrar stöðu lífeyrissjóðsins fyrir kreppuna og virkrar dreifingar eigna munu lífeyrisgreiðslur og réttindi haldast óbreyttar frá síðustu áramótum. Þetta eru góðar fréttir, ekki síst í ljósi þess að frá 1997 hafa lífeyrisréttindi sjóðfélaga verið hækkuð um 21,1% umfram verðlagsbreytingar.

Á þessu tímabili var hlutfall iðgjalds af launum hækkað um 20% eða úr 10 í 12%. Lífeyrisréttindi voru hækkuð um 7% árið 2006 sem var eitt mesta uppgangstímabil í sögu verðbréfa, restin skráist á lagabreytingu sem tók gildi árið 1998 sem tryggði sjóðsfélögum lágm. tryggingu lífeyris. Lögin: Lágmarkstryggingavernd sem lífeyrissjóður veitir miðað við 40 ára inngreiðslutíma iðgjalds skal fela í sér 56% af þeim mánaðarlaunum sem greitt er af í mánaðarlegan ellilífeyri ævilangt frá þeim tíma sem taka hans hefst, þó ekki síðar en frá 70 ára aldri, sbr. 14. gr. Fyrir þann tíma gátu lífeyrissjóðir sem voru yfir 90 talsins afskrifað áunnin réttindi launafólks með einu pennastriki ef þeir voru illa reknir. Þó sjóðir hafi verið mun fleiri í þá daga er kostnaður við sjóðina í dag mun meiri þótt færri séu.

Að sjóðurinn hafi sýnt aðra hæstu ávöxtun meðal lífeyrissjóðanna síðustu árin er grundvöllurinn að hækkun réttindanna.Tryggingafræðileg staða sjóðsins um sl. áramót var neikvæð um 7,2% sem er innan þeirra marka sem lög mæla fyrir um og kom því ekki til lækkunar réttinda og lífeyris um síðustu áramót. Rekstrarkostnaður LV hefur ætíð verið með því lægsta sem gerist meðal lífeyrissjóða landsins og var til dæmis 0,06% í hlutfalli af eignum á árinu 2008.

Eignir voru í árslok 2008 rúmir 248 milljarðar. Þá ætti rekstrarkostnaður 0,06% einungis að vera um 149 milljónir. Þegar launakostnaður einn og sér er yfir 270 milljónir getur þetta ekki staðist, enda gufar þessi raunkostnaður ekki upp í bókhaldstilfæringum, svo mikið er víst.

Þorgeir Eyjólfsson forstjóri Lífeyrissjóðs verzlunarmanna:“Rekstrarkostnaður LV hefur ætíð verið með því lægsta sem gerist meðal lífeyrissjóða landsins og var til dæmis 0,05% í hlutfalli af eignum á árinu 2007”.

Eignir voru í árslok 2007 rúmir 269 milljarðar. Þá ætti rekstrarkostnaður 0,05% einungis að vera 135 milljónir.

Úr ársreikningi LV 2007.

Lífeyrissjóður Verslunarmanna.

Fjárfestingargjöld

Skrifstofu- og stjórnunarkostnaður . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221.211.000

Rekstrarkostnaður

Skrifstofu- og stjórnunarkostnaður . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203.215.000

Samtals Rekstrarkostnaður                                                        424.426.000

Þar af:

Launakostnaður                                                                          270.000.000

Þorgeir Eyjólfsson framkv.stjóri                                                     30.000.000

Stöðugildi eru 27,5

 

Hvað ætli Þorgeir sé með í laun sem hlutfall af þjóðarframleiðslu eftir skatta og afborganir lána ?

Líklega væri útkoman ekki mjög há.

 Ef það væri keppt í villandi framsetningu talna væri Þorgeir Eyjólfsson líklega Íslandsmeistari. Þessi framsetning er fullkomlega fráleit og á ekki við nokkur rök að styðjast.

Ranglega var fullyrt af viðmælanda í viðtalinu að bygging og rekstur íbúða fyrir aldraða rúmist innan fjárfestingaheimilda lífeyrissjóða samkvæmt lögum. Lífeyrissjóðir mega einungis eiga fasteignir að því marki sem þarf vegna reksturs þeirra. Fullyrðingar um annað eru rangar.

Úr 36gr. Laga um fjárfestingastefnu lífeyrissjóða.

^{(10) 1)} Þó er lífeyrissjóði heimilt að eiga stærri hluta en 15% í fyrirtæki sem eingöngu sinnir þjónustuverkefnum fyrir lífeyrissjóðina sjálfa. Þetta er að sjálfsögðu túlkunaratriði en sjóðirnir hafa ekki lagt sig mikið fram við að sinna þessum þörfum sjóðsfélaga svo mikið er víst.

Meginniðurstöður ársreiknings eru lífeyrissjóðirnir skyldaðir að lögum að birta opinberlega. Lífeyrissjóður verzlunarmanna hefur birt auglýsingu um starfsemi sjóðsins árlega í áratugi. Framsetning upplýsinga í texta tölum og mynd var í ár með hliðstæðum hætti og undanfarin ár. Vangaveltur um að auglýsing sjóðsins hafi eitthvað með yfirstandandi stjórnarkosningu í VR að gera eiga sér enga stoð.

Eitt sem ég hef reynt að gera í málflutningi mínum er að benda á að fólk er ekki fífl! Það sem Þorgeir er að benda á,  er sú einskæra tilviljun að Auglýsingin sem sjóðurinn birti daginn fyrir kosningar í VR með villandi framsetningu talna og fegrun bókhalds. Þetta er mátulega trúðverðug skýring og dæmi hver fyrir sig.

Það er miður að umfjöllun um svo mikilvæg málefni sem hér um ræðir og varða lífeyrisréttindi tugþúsunda sjóðfélaga, byggi ekki á traustari grunni en ummæli í framangreindu viðtali bera vitni. Vitanlega á gagnrýnin umræða um stefnu og störf stjórnenda Lífeyrissjóðs verzlunarmanna fullan rétt á sér. Sjóðfélagar sem hagsmuna eiga að gæta í lífeyrissjóðnum eiga á sama tíma kröfu til þess að til slíkrar umræðu sé vandað og að hún styðjist við rök og málefnalegar forsendur.

Ég vísa þessum ummælum til föðurhúsana eiga þau meira við um lífeyrissjóðana en þá gagnrýni sem á þá dynja þessa dagana.

Þorgeir Eyjólfsson forstjóri

Lífeyrissjóðs verzlunarmanna

Ragnar Þór Ingólfsson

Verslunarmaður